บทความสุขภาพโรงพยาบาลรามคำแหง ไขข้อข้องใจ กับวัคซีนโควิด-19
February 22 / 2024
ไขข้อข้องใจ กับวัคซีนโควิด-19
ชนิดของวัคซีน COVID-19 มีทั้งหมด 4 กลุ่ม ได้แก่
- วัคซีนชนิดเชื้อตาย (Inactivated virus) เช่น Sinovac, Sinopharm
- วัคชีนชนิดไวรัสเวคเตอร์ ซึ่งเป็นไวรัสที่ยังมีชีวิตแต่ไม่สามารถแบ่งตัวได้ (Non-replicating viral vector) เช่น AstraZeneca, Johnson & Johnson, Gamaleya (Sputnik)
- วัคซีนชนิด mRNA เช่น Pfizer, Moderna
- วัคซีนชนิดส่วนประกอบของโปรตีน (Protein-based vaccine) เช่น Novavax
ทำไมถึงควรฉีดวัคซีนโควิด-19?
ขณะนี้ทั่วโลกได้มีการฉีดวัคซีนโควิด-19 รวมทั้งประเทศไทย โดยมีเป้าหมายหลักคือ ลดการเจ็บป่วย การเข้ารักษาในโรงพยาบาล การเสียชีวิต และการแพร่เชื้อ ตลอดจนฉีดเพื่อสร้างภูมิคุ้มกันป้องกันการติดเชื้อเพิ่มในอนาคต เพราะเมื่อไม่ป่วยหรือป่วยแต่ไม่มีอาการ การแพร่เชื้อก็จะน้อยลง
การฉีดวัคซีนโควิด-19 ได้รับการยืนยันแล้วว่าช่วยสร้างภูมิคุ้มกันโรคโควิด-19 ได้อย่างมีประสิทธิภาพ เมื่อวัคซีนโควิด-19 เข้าสู่ร่างกายจะไปกระตุ้นระบบการสร้างภูมิคุ้มกันของร่างกาย ทำให้ร่างกายรู้จักเชื้อโควิด-19 เมื่อเชื้อเข้าสู่ร่างกายเม็ดเลือดขาวจะส่งภูมิคุ้มกันไปจัดการกับเชื้อได้ก่อนที่เราจะป่วยหนัก การฉีดวัคซีนโควิด-19 จึงเหมือนเป็นการกระตุ้นให้ร่างกายพร้อมสู้กับเชื้อโควิด-19 ซึ่งจะสู้ได้แค่ไหนนั้นก็ขึ้นอยู่กับความแข็งแรงของร่างกายแต่ละคน และต้องใช้เวลาระยะหนึ่งหลังฉีดวัคซีน ร่างกายจึงจะสร้างภูมิคุ้มกันขึ้นมาได้ และถึงแม้ว่าจะฉีดวัคซีนโควิด-19 แล้วแต่ก็ยังต้องสวมหน้ากากอนามัย ล้างมือบ่อยๆ เว้นระยะห่าง ควบคู่กันไปด้วย
ใครบ้างที่มีข้อจำกัดในการฉีดวัคซีนโควิด-19 ? ** อาจมีการเปลี่ยนแปลงเมื่อได้รับการรับรอง
- ห้ามฉีดในผู้ที่มีอายุต่ำกว่า 18 ปี
- ผู้ที่เคยมีประวัติแพ้วัคซีน แพ้ยา ส่วนประกอบของวัคซีนรุนแรง
- หญิงตั้งครรภ์หรือให้นมบุตร หรือวางแผนจะตั้งครรภ์
- ผู้ที่เคยถ่ายเลือด พลาสมา ผลิตภัณฑ์จากเลือด ส่วนประกอบของเลือด อิมมูโนโกลบูลิน ยาต้านไวรัส หรือแอนติบอดีสำหรับรักษาโควิด-19 ภายใน 90 วันที่ผ่านมา
- ผู้ที่มีโรคประจำตัวที่อาการยังไม่คงที่ ควบคุมอาการไม่ได้ เช่น เจ็บแน่นหน้าอก หอบ เหนื่อย ใจสั่น ฯลฯ
- ผู้ที่มีอาการเกี่ยวกับสมองหรือระบบประสาทอื่นๆ
- ผู้ที่ตรวจพบเชื้อโควิด-19 ในช่วง 10 วันที่ผ่านมา
- ผู้ที่มีอาการเจ็บป่วยเฉียบพลัน หรือนอนรักษาตัวและออกจากโรงพยาบาลไม่เกิน 14 วัน (ต้องเลื่อนการฉีดวัคซีนออกไปก่อนและปรึกษาแพทย์ก่อนฉีดวัคซีน)
- ผู้ที่มีภาวะภูมิคุ้มกันบกพร่องหรือได้รับยากดภูมิคุ้มกัน (ต้องปรึกษาแพทย์ประจำตัวก่อนฉีดวัคซีน)
- ผู้ที่มีภาวะเลือดออกง่ายหรือหยุดยาก เกล็ดเลือดต่ำ การแข็งตัวของเลือดผิดปกติ หรือได้รับยาต้านการแข็งตัวของเลือด (ต้องปรึกษาแพทย์ประจำตัวก่อนฉีดวัคซีน)
- ผู้ที่กำลังมีอาการป่วย เช่น มีไข้ หนาวสั่น หายใจลำบาก อ่อนเพลียกล้ามเนื้อ (ต้องเลื่อนการฉีดวัคซีนออกไปก่อน แต่ถ้าเป็นหวัดเล็กน้อย ไม่มีไข้ สามารถฉีดวัคซีนได้ ควรปรึกษาแพทย์ก่อนฉีดวัคซีน)
วัคซีนโควิด-19 ยี่ห้อไหน? ดีกว่ากัน
วัคซีนโควิด-19 ทุกยี่ห้อมีประสิทธิภาพในภาพรวมไม่ต่างกัน ที่ต้องมีหลายยี่ห้อไม่ใช่เพื่อแย่งกัน แต่เพื่อจะได้ช่วยกันระดมฉีดทุกตัวที่มี ให้ครอบคุมประชากรมากที่สุด เร็วที่สุด
วัคซีนโควิด-19 ป้องกันไวรัสกลายพันธุ์ได้?
ได้ ไวรัสกลายพันธุ์บางตัวทำให้ประสิทธิภาพวัคซีนลดลง แต่ลดลงแปลว่ายังมีประสิทธิภาพอยู่
โอกาสเกิดคลัสเตอร์ใหม่?
สถานการณ์ตอนนี้เป็นสัญญาณเตือนว่า การระบาดเกิดได้ทุกชุมชนทุกพื้นที่ ถ้าไม่อยากให้มีคลัสเตอร์ใหม่ ต้องรีบฉีดวัคซีนโควิด-19 ให้เร็วที่สุด
วัคซีนโควิด-19 ทำให้เกิดลิ่มเลือดอุดตันจริงไหม?
การฉีดวัคซีนโควิด-19 ไม่ได้เพิ่มปรากฎการณ์การเกิดลิ่มเลือดทั่วไป แต่เป็นลิ่มเลือดอุดตันชนิดพิเศษ พบได้น้อยมาก ยังไม่พบในคนไทย และสามารถรักษาได้ แต่ถ้าติดเชื้อโควิด-19 มีโอกาสเกิดลิ่มเลือดอุดตันมากกว่าเสียอีก
มีอาการชาครึ่งตัวหลังฉีดวัคซีนโควิด-19 จริงไหม?
อาการชาหรืออ่อนแรงครึ่งตัวเกิดได้ เป็นอาการชั่วคราว อาจเกิดจากร่างกายไม่พร้อม อ่อนเพลีย หรือกลัวขณะฉีดวัคซีน สามารถหายเป็นปกติได้ใน 1-3 วัน หรือไม่เกิน 1 สัปดาห์
ต่างวัย ผลข้างเคียงของวัคซีนโควิด-19 ต่างกันไหม?
ต่างกัน โดยผู้ที่มีอายุน้อย/เพศหญิง อาจพบอาการมากกว่า ในผู้สูงอายุและผู้ที่มีโรคประจำตัว ไม่ได้ทำให้มีผลข้างเคียงมากขึ้น แต่ถ้าติดโควิด-19 อาการจะรุนแรง ดังนั้นควรรีบมาฉีด
วัคซีนโควิด-19 ต่างยี่ห้อ ผลข้างเคียงต่างกันไหม?
ต่างกัน วัคซีนแอสตราเซเนกา (AstraZeneca) เป็นวัคซีน “เชื้อเป็น” ทำให้มีไข้ ปวดเมื่อย แต่มีประสิทธิภาพสูงตั้งแต่เข็มแรก ส่วนวัคซีนซิโนแวค (Sinovac) เป็นวัคซีน “เชื้อตาย” ผลข้างเคียงน้อย ต้องฉีดครบ 2 เข็ม จึงจะมีภูมิคุ้มกันเต็มที่
กรณีพบอาการข้างเคียงหลังฉีดวัคซีนโควิด-19
ไม่ต้องกังวล ณ จุดให้บริการฉีดวัคซีนโควิด-19 ทุกจุดจะมีเจ้าหน้าที่ และอุปกรณ์พร้อมดูแลตามมาตรฐาน หลังฉีดจะต้องนั่งพักรอดูอาการ 30 นาที ถ้ามีอาการข้างเคียง เจ้าหน้าที่สามารถให้ความช่วยเหลือหรือส่งต่อได้ทันที
หลังการฉีดวัคซีนโควิด-19 ยังมีโอกาสเป็นโควิดหรือไม่?
แม้ว่าการฉีดวัคซีนโควิด-19 อาจไม่สามารถป้องกันการติดเชื้อได้ทั้งหมด แต่สามารถลดความรุนแรงของโรคได้ เราจึงยังต้องสวมหน้ากากอนามัย เว้นระยะห่าง และล้างมือบ่อยๆ เพื่อเป็นการป้องกันโรคโควิด-19 ในระยะยาว
ฉีดวัคซีนโควิด-19แล้วสามารถฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ได้หรือไม่?
สามารถฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่พร้อมกับวัคซีนโควิด-19 ได้
อย่างไรก็ตาม การฉีดวัคซีนโควิด-19 ขึ้นอยู่กับความสมัครใจ ความพร้อมด้านสุขภาพของผู้รับวัคซีน และการประเมินของแพทย์
แก้ไขล่าสุด 22/11/64
แผนที่ Google Maps
โรงพยาบาลรามคำแหง
436 ถ. รามคำแหง แขวงหัวหมาก เขตบางกะปิ กรุงเทพฯ 10240
1512, 02-743-9999
แฟกซ์ 0 2374 0804
support@ram-hosp.co.th
