“ครรภ์เป็นพิษ” อันตราย เสี่ยงภาวะแทรกซ้อนต่อตัวแม่และทารก
February 23 / 2024
“ครรภ์เป็นพิษ” อันตราย เสี่ยงภาวะแทรกซ้อนทั้งตัวแม่และทารก
พญ. ธิตินันท์ ตัณสถิตย์
สูติ-นรีเวช สาขาเวชศาสตร์มารดาและทารกในครรภ์
ภาวะครรภ์เป็นพิษคืออะไร?
ภาวะครรภ์เป็นพิษเป็นภาวะแทรกซ้อนที่เกิดระหว่างการตั้งครรภ์ มักจะเกิดหลังจากอายุครรภ์ 20 สัปดาห์ขึ้นไป โดยคนไข้จะมีความดันโลหิตสูงมากกว่า 140/90 มิลลิเมตรปรอท ร่วมกับมีโปรตีนในปัสสาวะร่วมด้วย
สาเหตุที่ทำให้เกิดภาวะครรภ์เป็นพิษ
สาเหตุที่เกิดจากครรภ์เป็นพิษเรายังไม่ทราบแน่ชัด แต่ว่ามีหลักฐานบางอย่างที่ทำให้เราคิดว่าเกิดจากที่เลือดไปเลี้ยงมดลูกและรกไม่ได้เพียงพอทำให้รกทำงานได้ไม่ดี... กลุ่มเสี่ยงที่จะเป็นครรภ์เป็นพิษก็คือ คุณแม่ที่มีอายุมากกว่า 35 ปีขึ้นไป มีโรคอ้วน หรือมีโรคประจำตัวบางอย่าง เช่น ความดันโลหิตสูง เบาหวาน หรือเป็นโรคประจำตัวเป็นโรคไต ซึ่งจะก่อให้เกิดอาการบวมฉับพลันโดยเฉพาะที่หน้า แขน ขา น้ำหนักตัวเพิ่มขึ้นเร็วกว่าปกติ (ปกติอาจเพิ่มขึ้นเดือนละ 1.5-2 กิโลกรัม) แล้วก็มีความดันโลหิตสูงร่วมด้วย เวลาความดันโลหิตสูงก็จะมีอาการปวดหัว มีตาพล่า เบลอมองเห็นไม่ชัดหรือมีอาการจุกเสียดแน่นลิ้นปี่
ภาวะครรภ์เป็นพิษมีอาการอย่างไร?
โดยส่วนใหญ่แล้วผู้ป่วยมักจะไม่ค่อยมีอาการ แต่เมื่อมาฝากครรภ์ก็จะพบว่ามีความดันโลหิตสูงขึ้น หรือถ้าอาการรุนแรงก็จะเกิดอาการปวดหัว ตาพร่า จุกแน่นลิ้นปี่ มีบวมที่แขนหรือขา ซึ่งหลังจากที่คุณหมอตรวจวัดความดันแล้วจะตรวจปัสสาวะเพื่อให้ทราบว่ามีโปรตีนรั่วในปัสสาวะเกินกว่าค่าปกติหรือไม่ อีกทั้งยังจะเจาะเลือดเพื่อดูการทำงานของอวัยวะต่างๆ เช่น ตับหรือไต ค่าความเข้มข้นของเม็ดเลือดแดงและเกร็ดเลือด ว่ามีความผิดปกติหรือไม่อย่างไร ด้วยเหตุที่ภาวะต่างๆ เหล่านี้มีความสัมพันธ์อันอาจเป็นภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรงและอาจเกิดกับผู้ป่วย เช่น อาการชัก น้ำท่วมปอด ทำให้หายใจลำบาก ปัสสาวะไม่ออก ไตวายเฉียบพลัน ตับอักเสบ ลูกในครรภ์อาจเกิดภาวะทารกเจริญเติบโตช้าในครรภ์ และเสียชีวิต รกลอกตัวก่อนกำหนด..มีตกเลือดก่อนคลอดหรือหลังคลอด... ซึ่งต้องเฝ้าระวังด้วยการหมั่นสังเกตว่ามีอาการหน้าบวม...แขนขาบวม...ปัสสาวะเป็นฟอง หรือเกิดอาการปวดหัวตาพร่าขึ้นมาหรือไม่ ถ้ามีอาการดังกล่าว..อย่ารอ ต้องรีบไปหาคุณหมอโดยเร็วที่สุด
รักษาอย่างไรเมื่อครรภ์เป็นพิษ?
- การรักษาขึ้นอยู่กับอายุครรภ์ ถ้าอายุครรภ์ครบกำหนดแล้วเราก็แนะนำให้เร่งคลอดหรือทำการผ่าตัดคลอดในทันที
- แต่ถ้าสมมุติว่าอายุครรภ์ยังไม่ครบกำหนดก็ขึ้นอยู่กับดุลพินิจของคุณหมอว่านั้นรุนแรงหรือไม่
- ถ้าเป็นครรภ์เป็นพิษขั้นรุนแรงเราสามารถให้ยาบางอย่างเพื่อกระตุ้นให้ปอดของทารกทำงานได้ดีขึ้นก่อนที่จะคลอดได้..
ซึ่งระหว่างที่รอนั้น จำเป็นต้องให้ยาแมกนีเซียม เพื่อป้องกันการชัก ระหว่างที่รอต้องเฝ้าดูอาการภาวะแทรกซ้อนอันเกิดจากครรภ์เป็นพิษนั้น หากเป็นไม่รุนแรงก็อาจจะแค่แบบมีความดันขึ้น มีบวมเฉยๆ แต่ถ้าเป็นพิษขั้นรุนแรงอาจทำให้คนไข้ชักได้ เส้นเลือดในสมองตีบทำให้ตาบอดชั่วคราว หรือมีภาวะตกเลือดก่อนคลอด รกลอกตัวก่อนกำหนด คือเด็กเสียชีวิตในครรภ์ได้... ถ้าการทำงานของไต-ตับผิดปกติก็จะทำให้มีตัวเหลืองตาเหลือง และยังมีสิทธิ์ทำให้คุณแม่ตกเลือดหลังคลอดได้...
ภาวะครรภ์เป็นพิษป้องกันอย่างไร?
กลุ่มเสี่ยงต่อการเกิดภาวะ “ครรภ์เป็นพิษ” ควรเข้ารับการตรวจวินิจฉัยว่ามีความเสี่ยงต่อการเกิดครรภ์เป็นพิษในครรภ์นี้หรือไม่ โดยสามารถตรวจโดยดูว่าเส้นเลือดที่ไปเลี้ยงมดลูกมีความต้านทานของเส้นเลือดหรือไม่ รวมทั้งเจาะเลือดบางตัว เช่น placental growth factor และ pregnancy associated plasma protein A (PAPP-A) เพื่อดูว่าเส้นเลือดในรกเจริญฝังตัวในมดลูกดีหรือเปล่าก็จะช่วยให้สามารถทำนายโอกาสเสี่ยงในการเกิดครรภ์เป็นพิษได้...และอาจพิจารณาให้ยาแอสไพรินในขนาดต่ำๆ เพื่อลดความเสี่ยงในการเกิดครรภ์เป็นพิษและภาวะแทรกซ้อน
กลุ่มเสี่ยงต่อการเกิดภาวะ “ครรภ์เป็นพิษ” ควรเข้ารับการตรวจวินิจฉัยเพื่อลดความเสี่ยงในการเกิดครรภ์เป็นพิษและภาวะแทรกซ้อน
นัดพบแพทย์คลิก
พญ. ธิตินันท์ ตัณสถิตย์
สูติ-นรีเวช สาขาเวชศาสตร์มารดาและทารกในครรภ์
แก้ไขล่าสุด 25/08/64
บทความที่เกี่ยวข้อง
“ครรภ์เป็นพิษ” อันตราย เสี่ยงภาวะแทรกซ้อนต่อตัวแม่และทารก
ประโยชน์ในการทำอัลตร้าซาวด์แต่ละช่วงอายุครรภ์
กินยาคุมกำเนิดให้ถูกวิธี เพื่อป้องกันการตั้งครรภ์
ดูแลสุขภาพคุณแม่ช่วงตั้งครรภ์...สำคัญที่สุด
คำแนะนำการตรวจสุขภาพของทารกในครรภ์ โดยมารดา
FAQs เกร็ดความรู้สุขภาพสำหรับคุณแม่ระหว่างตั้งครรภ์
อาการผิดปกติระหว่างตั้งครรภ์ที่ควรปรึกษาแพทย์โดยด่วน
แผนที่ Google Maps
โรงพยาบาลรามคำแหง
436 ถ. รามคำแหง แขวงหัวหมาก เขตบางกะปิ กรุงเทพฯ 10240
1512
แฟกซ์ 0 2374 0804
support@ram-hosp.co.th
