อันตรายที่ต้องรู้! ชวนทำความรู้จักสาเหตุการเกิดแผลเบาหวาน

July 25 / 2024

 

แผลเบาหวาน

 

 

แผลจากโรคเบาหวานถือเป็นภาวะแทรกซ้อน ที่ผู้ป่วยโรคเบาหวานควรจะต้องเอาใจใส่ดูแลเป็นพิเศษ ห้ามละเลยเด็ดขาด เพราะแม้จะดูเป็นบาดแผลเพียงเล็กน้อย แต่ถ้าหากไม่ได้รับการรักษาอย่างถูกวิธี ก็อาจนำไปสู่ความรุนแรงถึงขั้นสูญเสียอวัยวะได้ ดังนั้น ผู้ป่วยโรคเบาหวานทุกคน จึงควรหมั่นตรวจดูเท้า ปลายนิ้วเท้า นิ้วมือ เพราะหากเกิดบาดแผลจะได้รักษาตั้งแต่เนิ่น ๆ และที่สำคัญ ควรสวมใส่รองเท้าที่ขนาดพอดี ที่เป็นชนิดหุ้มส้นหรือมีสายรัด เพื่อลดโอกาสในการเกิดบาดแผลจากอุบัติเหตุนั่นเอง

 

สาเหตุแผลเบาหวาน

 

สาเหตุของการเกิดแผลจากโรคเบาหวาน

สาเหตุของการเกิดนั้นมีด้วยกันหลายสาเหตุ โดยแผลเบาหวานเป็นภาวะแทรกซ้อนที่มักเกิดขึ้นในผู้ป่วยโรคเบาหวานที่ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ไม่ดีเท่าที่ควร ซึ่งเมื่อน้ำตาลในเลือดเพิ่มสูงอย่างต่อเนื่อง ก็จะทำให้หลอดเลือดและระบบประสาททำงานผิดปกติ นำมาซึ่งอาการชาบริเวณปลายอวัยวะ โดยเฉพาะบริเวณเท้า


เมื่อผู้ป่วยสูญเสียความรู้สึกบริเวณปลายอวัยวะ ก็มักจะทำให้ผู้ป่วยไม่รู้ตัวเมื่อเกิดบาดแผลในบริเวณนั้น ๆ ประกอบกับการที่ระบบไหลเวียนเลือดทำงานได้ไม่ดี ก็อาจทำให้บาดแผลติดเชื้ออักเสบเรื้อรัง และหายยากกว่าปกติ

ภาวะปลายประสาทเสื่อม

ภาวะปลายประสาทเสื่อมถือว่าเป็นสาเหตุสำคัญในการเกิดภาวะแทรกซ้อนนี้ ในเบื้องต้น ผู้ป่วยมักมีอาการชา และสูญเสียการรับรู้ถึงความเจ็บปวดบริเวณปลายอวัยวะต่าง ๆ เนื่องจากระดับน้ำตาลในเลือดที่สูงอย่างต่อเนื่องมีผลทำให้ระบบประสาททำงานผิดปกติ ก่อให้เกิดเป็นภาวะเส้นประสาทเสื่อม เมื่อเกิดบาดแผลผู้ป่วยจึงมักไม่รู้ตัว ทำให้แผลเกิดการอักเสบลุกลามมากขึ้น

ความผิดปกติของหลอดเลือด

ความผิดปกติของหลอดเลือด เช่น ภาวะเส้นเลือดแข็งหรืออุดตันสามารถเกิดขึ้นได้ทั้งในหลอดเลือดแดงใหญ่และหลอดเลือดฝอย ส่งผลให้เลือดไม่สามารถไหลเวียนมาหล่อเลี้ยงส่วนต่าง ๆ ของร่างกายได้ตามปกติ เมื่อเนื้อเยื่อเกิดบาดแผลก็ขาดเลือดไปเลี้ยง ทำให้การสมานแผลเป็นไปได้ยาก เกิดเป็นการอักเสบเรื้อรัง โดยเฉพาะบริเวณปลายนิ้วเท้าหรือส้นเท้า

ภาวะแทรกซ้อนจากการติดเชื้อ

ภาวะแทรกซ้อนจากการติดเชื้อเกิดขึ้น เนื่องจากบาดแผลของผู้ป่วยเบาหวานนั้นมักเกิดการติดเชื้อร่วมด้วย โดยเฉพาะหากเกิดในบริเวณนิ้วเท้าหรือฝ่าเท้าที่สัมผัสกับแบคทีเรียได้โดยง่าย การสมานแผลมักเป็นไปได้ช้าเนื่องจากร่างกายไม่สามารถลำเลียงเลือดไปเลี้ยงได้ตามปกติ ทำให้บาดแผลในบริเวณดังกล่าวติดเชื้อแล้วรักษาไม่หาย และหากปล่อยทิ้งไว้ ก็อาจจำเป็นต้องตัดขาหรือเท้า เพื่อป้องกันการอักเสบลุกลาม

 

อันตรายจากแผลเบาหวาน

 

อันตรายของแผลที่เกิดจากเบาหวาน

อันตรายของแผลที่เกิดจากเบาหวานมีมากมาย สำหรับผู้ป่วยเบาหวาน นอกจากการดูแลใส่ใจเรื่องอาหารเพื่อควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดให้อยู่ในเกณฑ์ปกติแล้ว จึงต้องดูแลเอาใจใส่แผล ให้ได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที เพื่อป้องกันอันตรายต่าง ๆ ของแผลที่อาจตามมาได้ เช่น

การอักเสบลุกลาม

การอักเสบลุกลามเกิดขึ้น เพราะเมื่อผู้ป่วยเบาหวานเกิดบาดแผลแล้ว ก็มักจะติดเชื้อได้ง่ายและรักษาให้หายยาก เนื่องจากขาดเลือดมาหล่อเลี้ยง โดยเฉพาะบริเวณนิ้วเท้าหรือฝ่าเท้า ซึ่งมักสัมผัสกับแบคทีเรียอยู่ตลอด ทำให้เกิดความเสี่ยงในการอักเสบลุกลามและกลายเป็นแผลเรื้อรัง

ภาวะเนื้อตาย

ภาวะเนื้อตายเกิดขึ้นได้ หากเกิดภาวะขาดเลือดหล่อเลี้ยงหรือหลอดเลือดส่วนปลายตีบ แผลจากโรคเบาหวานอาจติดเชื้อมีน้ำหนองไหล และอาจนำไปสู่ภาวะเนื้อตายรอบ ๆ แผล

การสูญเสียอวัยวะ

การสูญเสียอวัยวะเป็นอันตรายจากแผลของโรคเบาหวานที่เกิดขึ้นเมื่อมีภาวะแทรกซ้อนเกิดขึ้น แล้วแผลไม่ได้ถูกรักษาอย่างถูกวิธี ทำให้เกิดการอักเสบติดเชื้ออย่างรุนแรง หรือมีภาวะเนื้อตาย นำไปสู่ความเสี่ยงที่เราต้องตัดอวัยวะเพื่อป้องกันการติดเชื้อลุกลาม

สรุป

จะเห็นได้ว่า แผลเบาหวานเป็นภาวะแทรกซ้อนที่อันตรายต่อผู้ป่วยเบาหวานมาก และถ้าหากไม่ได้รับการรักษาให้ถูกวิธี ก็อาจจะนำไปสู่การสูญเสียอวัยวะเลยทีเดียว ในบทความหน้าเราจะมาบอกวิธีการสังเกตตัวเองว่ากำลังเผชิญภาวะนี้อยู่หรือไม่ ให้ทุกคนได้ลองเช็กตัวเองให้หายกังวล