การผ่าตัดส่องกล้องเนื้องอกมดลูก แผลเล็ก ฟื้นเร็ว หายไว ปวดน้อยลง

November 15 / 2024

 

การผ่าตัดส่องกล้องเนื้องอกมดลูก

 

 

การผ่าตัดส่องกล้องเนื้องอกมดลูกการผ่าตัดส่องกล้องเนื้องอกมดลูก

 


พญ. ศรีสุภา เลาห์ภากรณ์ 
สูติ - นรีเวช ผู้เชี่ยวชาญมะเร็งวิทยานรีเวช 
และการผ่าตัดผ่านกล้องทางนรีเวช

 

 

เนื้องอกมดลูกไม่ใช่โรคร้ายแรงแต่พบได้บ่อย
     เนื้องอกมดลูก (myomauteri, leiomyoma, leiomyomata, uterine fibroid) เป็นเนื้องอกชนิดไม่ร้ายแรงของกล้ามเนื้อ ซึ่งพบบ่อยในสตรีที่อายุ 30-50 ปี ถึงร้อยละประมาณ 84 พบมากในสตรีผิวดำมากกว่าผิวขาวและชาวตะวันออก 2 ถึง 5 เท่า สตรีที่แต่งงานแล้วแต่ไม่มีบุตรมีแนวโน้มพบเนื้องอกมดลูกได้บ่อยขึ้น ซึ่งพบมากในวัยเจริญพันธุ์และจะเล็กลงหลังเข้าวัยหมดระดู ส่วนมากผู้ป่วยมักไม่มีอาการแต่ในบางรายอาจมีอาการ เช่น ระดูออกมาก ปวดท้องน้อย มีบุตรยาก อาการกดเบียดจากก้อน เช่น ปัสสาวะบ่อย ท้องผูก ไตบวมน้ำ หรือลำไส้อุดตัน  

 

การผ่าตัดส่องกล้องเนื้องอกมดลูก

 

 

จะทราบได้อย่างไรว่ามีเนื้องอกมดลูก?

     การวินิจฉัยสามารถทำได้ด้วยการตรวจภายใน (pelvic examination) และใช้การตรวจเพิ่มเติม เช่น การตรวจด้วยคลื่นเสียงความถี่สูงอัลตราซาวนด์ การเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ (CT scan) การตรวจด้วยเทคโนโลยีคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า (MRI) การฉีดสีโพรงมดลูก 

 

 

 

การผ่าตัดส่องกล้องเนื้องอกมดลูกการผ่าตัดส่องกล้องเนื้องอกมดลูกการผ่าตัดส่องกล้องเนื้องอกมดลูก

 

 

 

การรักษาเนื้องอกมดลูก

 

  • สตรีที่ไม่มีอาการและอาจอยู่ในช่วงใกล้หมดประจำเดือน หรือตรวจพบในวัยหมดประจำเดือน ให้พิจารณาใช้การตรวจติดตามเป็นระยะ 
  • การรักษาด้วยยาในกลุ่มที่มีอาการประจำเดือนออกผิดปกติ 
  • การอุดหลอดเลือดมดลูก (embolization) เป็นทางเลือกรักษาในผู้ป่วยที่มีประจำเดือนออกมากหรือปวดท้องประจำเดือนจากเนื้องอกกล้ามเนื้อมดลูก ทั้งยังไม่สามารถรักษาด้วยการผ่าตัดแบบปรกติได้ ซึ่งให้ผลการรักษาที่ดีและลดอาการเกิดจากเนื้องอกมดลูก  
  • การรักษาด้วยคลื่นเสียงความถี่สูงต่อเนื้อเยื่อเป้าหมายด้วยการใช้ MRI และ MRgFUS เป็นตัวกำหนดตำแหน่งที่แน่นอน เพื่อไม่ให้คลื่นเสียงความถี่สูงไปทำลายเนื้อเยื่อปรกติที่อยู่ข้างเคียง
  • การผ่าตัดรักษา เป็นวิธีการรักษาที่ตรงจุด (definite treatment)

 

 

การผ่าตัดเนื้องอกมดลูก

 

  • การผ่าตัดมดลูก (hysterectomy) เหมาะสำหรับสตรีที่ไม่ต้องการมีบุตรแล้ว หรือสตรีที่มีโอกาสเสี่ยงเป็นมะเร็งมดลูกหรือมะเร็งเยื่อบุโพรงมดลูก ซึ่งสามารถเลือกการผ่าตัดเปิดหน้าท้อง (open laparotomy) ผ่าตัดผ่านกล้อง (laparoscopic surgery) หรือ ผ่าตัดผ่านทางช่องคลอด (NOTES) ตามขนาดเนื้องอกและความชำนาญของแพทย์
  • การผ่าตัดเฉพาะเนื้องอกมดลูก (myomectomy) โดยเหลือส่วนที่เป็นมดลูกไว้เพื่อผลของการมีบุตรในอนาคต หรือในสตรีที่ต้องการเก็บมดลูกไว้ ซึ่งวิธีการผ่าตัดเฉพาะเนื้องอกสามารถทำได้ทั้งแบบเปิดหน้าท้อง (open myomectomy) และส่องกล้องทางหน้าท้อง (laparoscopic myomectomy)

 

 

ข้อดีของการผ่าตัดส่องกล้องเนื้องอกมดลูก

 

  • การผ่าตัดเฉพาะเนื้องอกผ่านกล้องมีการศึกษาแบบ meta-analysis เปรียบเทียบการผ่าตัดเนื้องอกกล้ามเนื้อออกแบบเปิดหน้าท้องเทียบกับการผ่าตัดผ่านกล้องพบว่าการผ่าตัดผ่านกล้องสามารถลดปริมาณการเสียเลือด ความเข้มข้นเลือและอาการปวดหลังผ่าตัดลดลง ทว่าอาจใช้เวลานานที่นานกว่า

 

อ่านเพิ่มเติม: ศูนย์ผ่าตัดผ่านกล้องทางนรีเวชและมะเร็งทางนรีเวช

 

การผ่าตัดผ่านกล้องย่อมเป็นไปตามข้อบ่งชี้โดยพิจารณาจากขนาดตำแหน่งจำนวน ก้อนเนื้องอก รวมถึงประสบการณ์และความชำนาญของแพทย์ผู้ผ่าตัดด้วย